نشریه‌ی الکترونیکی رایانا

QWERTY

در سال ۱۸۶۰ یک مخترع دستگاهی را ساخت و به نام خود ثبت اختراع کرد که بعد ها ماشین تحریر نام گرفت. البته این اختراع در ابتدا قرار نبود صنعت چاپ و تحریر را دگرگون کند، بلکه بیشتر پروژه ای تحقیقاتی و از سر کنجکاوی بود. اما با وجود مشکلاتی که در زمینه ی تولید آن وجود داشت، دیری نپایید که جهان به وسیله ی یک دستگاه ۴ کیلو گرمی به لرزه در آمد.

بر خلاف اعتقاد عموم، QWERTY اولین کیبورد به جود آمده نبود، حتی اولین کیبورد ماشین تحریر هم نبود. قبل از آن یک کیبورد ساده تر با دو ردیف حروف وجود داشت که بر اساس کلید های پیانو طراحی شده بود:

اما بعد از مدتی بر سازندگان آن ثابت شد که این کیبورد کارایی لازم را ندارد. آنها نیز دست به تغییر و بهبود در آن زدند.

در طول سالیان دراز کیبوردها پیشرفت کردند و به QWERTY رسیدند. این نوع کیبورد از سال ۱۸۷۸ در دومین نسخه از ماشین تحریر Remington به کار گرفته شد. اما منطق پشت این دستاورد چه بود؟ چطور سازندگان کیبورد به آنجا رسیدند؟

در سال ۱۸۶۸ کیبورد ۲ ردیفه به ۴ ردیفه ارتقاع پیدا کرد. اعداد به خط اول آمدند، حروف صدا دار به خط دوم و حروف بی صدای B تا M به خط سوم و N تا Z به خط چهارم منتقل شدند:

در سال ۱۸۷۳ وقتی که Remington خط امتیاز ماشین تحریر را خرید، تغییرات زیادی در کیبورد آن به وجود آورد. این تغییرات حروفی را که معمولا در کنار هم ظاهر می شدند در طرف های متفاوتی از کیبورد قرار داد و همچنین با بازتر کردن فضا باعث گشت، نشانه های بیشتری در صفحه کلید جا شود:

بعد از اندکی تغییرات به نسخه ی کنونی کیبورد QWERTY رسیدیم. این صفحه کلید در حال حاضر قدمتی بیش از ۱۰۰ سال دارد:

نکته ی جالبی که در مورد کیبورد QWERTY وجود دارد این است که هدف آن افزایش سرعت تایپیست ها نبود. در واقع این کیبورد سرعت تایپیست های حرفه ای را کم می کرد، اما برای افراد معمولی مناسب بود. اولین اولویت در طراحی QWERTY “تناوب دست ها” بود. این عمل باعث می شد تا تعداد حروف های استفاده شده در بین دو دست تقسیم شود و همچنین فضای بهینه ی صفحه کلید هم بسیار مهم بود.

با شروع عصر کامپیوتر ها، انواع مختلفی از کیبورد QWERTY به وجود آمد. در این میان می توان به QWERTZ ( مرکز اروپا)، AZERTY (فرانسه) و QZERTY (ایتالیا) اشاره کرد. اما این صفحه کلید ها بسیار محدود استفاده می شدند.

Dvorak

در سال ۱۹۳۶، سال ها بعد از متولد شدن QWERTY یک متخصص آموزش، کیبوردی را تحت نام خودش طراحی و به ثبت رساند: Dvorak.

هدف از طراحی این کیبورد این بود تا نواقص QWERTY را برطرف کند. در واقع Dvorak قصد داشت تا اشتباهات متعدد در تایپ را به حداقل برساند، تا جای ممکن سرعت تایپ را افزایش دهد و هم چنین بهترین سازگاری را با انگشتان تایپیست ها ایجاد کند. بعد از حداقل از ۱۸ سال تحقیق و مطالعه کیبورد Dvorak متولد شد:

مهم ترین بخش این صفحه کلید ردیف خانه بود، جایی که تایپیست ها برای استراحت انگشتانشان را آنجا می گذاشتند. طبق تحقیقات به عمل آمده سرعت تایپ در این ردیف بیشتر از خط های دیگر حروف است. در نتیجه حروفی که بیشترین تکرار را دارند در این خط قرار گرفتند و حروف کم اهمیت تر در خط زیر و بالای آن.

و نتیجه ی این تغییرات؟ تایپیست هایی که با کیبورد Dvorak تایپ می کنند ۶۰ درصد کمتر نیاز به حرکت دادن مچ دست و انگشتانشان به اطراف هستند. و البته با استفاده از صفحه کلید مذکور ناراحتی های ناشی از تایپ طولانی مدت بسیار کمتر خواهد بود.

به علاوه ی آنها Dvorak دو تاثیر دیگر هم داشت: اول این که نیاز بود قدری بیشتر به تناوب دست ها توجه شود و در عین حال تعدد حروف پر کاربرد در سمت راست کیبورد بیشتر باشد چرا که بیشتر مردم راست دست هستند.

مهم ترین نکته ای که این صفحه کلید برای کاربران معمولی دارد این است که تفاوت زیادی با کیبورد QWERTY می کند. در نتیجه یادگیری آن در صورتیکه بر نسخه ی پیشین تسلط پیدا کرده باشید نیازمند صرف وقت و انرژی قابل توجهی است.

Colemak

در سال ۲۰۰۶ برنامه نویسی با نام Shai Coleman کیبوردی را با عنوان Colemak معرفی کرد ( مخلوطی از Dvorak و Coleman) برخلاف نام آن، تغییرات مستقیمی بر روی صفحه کلید Dvorak به وجود نیامده بود. در حقیقت Colemak چیزی بین QWERTY و Dvorak بود.

هدف Colemak دقیقا همان اهداف Dvorak بود با این تفاوت که سعی داشت تا به QWERTY هم پایبند باشد. نتیجه کیبوردی شد که هدفش، سرعت کارآرایی و به حداقل رساندن ناراحتی های مچ دست به حساب می آمد و در عین حال یادگیری ش برای کاربران QWERTY آسان بود.

نکته ی زیبای صفحه کلید مذکور این است که تنها در ۱۷ کلید با QWERTY تفاوت دارد. ولی همین ۱۷ کلید تاثیر بسزایی در افزایش کیفیت تایپ در همه ی جهات را سبب شده است. در نتیجه یادگیری آن نیز بسیار راحت خواهد بود.

Colemak تمام حروفی را که کاربرد متعدد داشتند از گوشه ها به مرکز نزدیک کرد تا بدین وسیله کمتر نیاز باشد تا برای تایپ انکشتان را مورد کشش قرار دهیم و در نتیجه فشار کمتری به مچ دست وارد می شود و در عین حال سرعت تایپ افزایش می یابد. همچنین برخی از حروف پر کاربرد هم به ردیف خانه منتقل شدند.

این صفحه کلید به واقع کیبورد فوق العاده ای است و یادگیری آن نیز چندان زمان نمی برد. در اینجا می توانید راهنمای کوتاهی را از نحوه ی کار با Colemak پیدا کنید.

چینش های دیگر

سه کیبوردی که معرفی شد، معروف ترین چینش کلید ها را دارا بودند. اما سه صفحه کلید دیگر که کمتر معروف هستند عبارتند از Workman، Qwpr و Minimak. البته این سه مورد یاد شده بیشتر چندان در بازار نقشی ندارند.

QWERTY در مقابل بقیه

چه باید کرد؟ آیا باید QWERTY را کنار بگذاریم؟ خب بستگی دارد. اگر روزانه وقت زیادی را پای کامپیوتر و به خصوص تایپ می گذرانید، پیشنهاد ما این است که حتما راجع به این قضیه فکر کنید. افزایش سرعت و همچنین کاهش ناراحتی مچ مورادی هستند که به دست خواهید آورد. اگر تصمیم دارید کیبورد تان را عوض کنید، به چند راهنمایی نیاز خواهید داشت.

وقتی صفحه کلید خود را تغییر دهید، تا مدتی سرعت تایپ شما به شدت پایین خواهد آمد. این کاهش سرعت چه مدت طول خواهد کشید؟ افرادی که سرعت یادگیری بالایی دارند ممکن است در یک هفته هم بتوانند کار با کیبورد جدید را به خوبی یاد بگیرند، اما برای افراد معمولی ممکن است چند ماهی طول بکشد.

همچنین استفاده از کلید های میان بر برای مدتی ممکن است اشک شما را در آورد. زیرا در کیبورد های Dvorak و Colemak کلید هایی مانند CTRL+X/C/Vدستورات قبلی خود را انجام نمی دهند. البته این مشکل در کیبورد Colemak به خاطر شباهتش به QWERTY کمتر حس خواهد شد. اما کماکان می تواند هر از گاهی روی اعصابتان راه برود.

آخرین مسئله در مورد تغییر کیبورد این است که وقتی بعد از تحمل سختی بسیار به صفحه کلید جدید عادت کردید، متوجه می شوید که کیبورد شما با تمام کیبورد های عالم متفاوت است، زیرا همه ی صفحه کلید های اطرافتان کماکان QWERTY هستند.

منبع:digiato.com